Błona śluzowa w żołądku stanowi przede wszystkim barierę do osłaniania ściany żołądka przed szkodliwym działaniem kwasu żołądkowego. Zdarza się jednak, że dochodzi do jej uszkodzenia. Winą za to obarczać możemy nieodpowiednią dietę, nadmierne spożywanie alkoholu, nikotyny oraz kofeiny. Czynników takich może być wiele, a ich rezultatem jest zapalenie błony śluzowej żołądka. Schorzenie takie określa się również jako nieżyt żołądka, a jego rozwój może doprowadzić właśnie do powstania nadżerki. Mianem tym określa się miejscowe ubytki w błonie śluzowej wyścielającej żołądek. Nadżerki mogą być dość uciążliwą dolegliwością, dlatego trzeba je jak najszybciej leczyć.
Nadżerka błony śluzowej żołądka – co to jest?
Słowo nadżerka w wolnym tłumaczeniu oznacza po prostu ubytek. W błonie śluzowej żołądka występuje nabłonek jednowarstwowy walcowaty, który zawiera między innymi komórki produkujące kwas solny oraz enzymy trawienne. W tym elemencie żołądka znajdują się również komórki, których zadaniem jest ochrona przed szkodliwym działaniem tych substancji.
Błona śluzowa pełnie zatem dwie ważne funkcje. Pierwsza z nich to produkowanie niezbędnego do trawienia soku; druga z kolei ochrania ściany żołądka przed jego agresywnym działaniem. Do tego niezbędny jest śluz, który wytwarza. Jeśli ochrona nie jest wystarczająco dobra, wówczas dochodzi do podrażnienia ściany żołądka, co w rezultacie może prowadzić również do nadżerki. Schorzenie to może pojawić się również na skutek różnych chorób – szczególnie często występuje w przypadku gastropatii krwotocznej, zapaleniu błony śluzowej żołądka, a także w czasie uszkodzeniach mechanicznym tego organu.
Zapalenie błony śluzowej żołądka – przyczyny
Jakie są najczęstsze przyczyny uszkodzenia błony śluzowej żołądka? Wymienia się między innymi:
- stres,
- urazy,
- przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
- nadużywanie alkoholu,
- choroby ośrodkowego układu nerwowego,
- napromieniowanie.
Przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka może z kolei pojawić się przez zakażenie bakterią helicobacter pylori. Występowanie tego typu dolegliwości wzrasta wraz z wiekiem.
Często wymienia się również inne przyczyny nadżerki żołądka, które mogą prowadzić do dokuczliwych objawów zapalenia żołądka. Stan taki może pojawić się na skutek zapalenia o podłożu immunologicznym, a także występowania chorób o podobnym podłożu. Na nadżerki żołądka mogą mieć wpływ zapalenie tarczycy, insulinozależna cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów oraz niedokrwistość złośliwa.
Jakie są objawy nadżerki w błonie śluzowej żołądka?
Ostre zapalenie błony śluzowej żołądka oznacza, że objawy kliniczne mogą pojawić się nagle. Zazwyczaj chory odczuwa pełność w nadbrzuszu; zdarzają się również wymioty czy utrata apetytu. W przypadku przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka, które wywołane jest przez infekcję bakterią helicobacter pylori, rzadko występują widoczne objawy. Przynajmniej 90% zarażonych osób nie odczuwa praktycznie żadnych dolegliwości; nieliczni pacjenci skarżą się na objawy mające charakter dyspeptyczny. Objawy zapalenia żołądka w tym wypadku to ból, wzdęcia, utrata łaknienia, a także uczucie pełności w nadbrzuszu.
Jeśli zapalenie błony śluzowej żołądka sprawi, że u danej osoby wystąpi nadżerka żołądka, to pacjent może odczuwać takie dolegliwości, jak:
- dyspepsja, czyli niestrawność,
- silny ból brzucha,
- uczucie pełności,
- zgaga,
- brak apetytu,
- wymioty i nudności.
Może się jednak zdarzyć, że nadżerka żołądka nie będzie dawała praktycznie żadnych objawów. Taki ubytek w błonie śluzowej odkrywa się czasami zupełnym przypadkiem w czasie gastroskopii.
Diagnozowanie nadżerek w żołądku
Aby sprawdzić, czy nadżerka żołądka faktycznie występuje w naszym organizmie, niezbędna będzie endoskopia. Badaniu takiemu zazwyczaj towarzyszy pobranie próbek biopsyjnych. Wykonuje się je przy pomocy endoskopu – to przyrząd optyczny, który pozwala na dokładnie zbadanie wnętrza żołądka. Umożliwia na przykład sprawdzenie obecności wrzodów żołądka oraz innych nieprawidłowości. W przypadku takich zmian, jak nadżerka żołądka, lekarz pobiera wycinek do badania histopatologicznego. Jest ono konieczne między innymi po to, by wykluczyć poważniejsze schorzenia, jak na przykład raka żołądka.
W większości przypadków to zakażenie bakterią helicobacter pylori odpowiada za rozwój zapalenia żołądka u danego pacjenta. Warto przy okazji nadmienić, że zakażenie tą bakterią można zdiagnozować także za pomocą testów nieinwazyjnych. Antygen helicobacter pylori znaleźć można na przykład w próbce kału. Dobrym sposobem na rozpoznanie, czy mamy do czynienia właśnie z tą bakterią jest również test oddechowy z mocznikiem, serologia, a także PCR. Testy ureazowane polegają na wypiciu płynu, który zawiera mocznik znakowany izotopem węgla. Jeśli w wydychanym powietrzu lekarze wykryją izotop, wówczas obecność bakteryjnego enzymu rozkładającego mocznik będzie świadczyć o zakażeniu bakterią helicobacter pylori.
Leczenie nadżerek żołądka spowodowanych zapalenie błony śluzowej
Leczenie takiego schorzenia polega na tym, by objawy nadżerki żołądka jak najszybciej ustąpiły. W tym celu konieczne jest zmniejszenie zapalenia, co można osiągnąć poprzez leczenie farmakologiczne. Przyjmowane tabletki na nadżerkę żołądka mają na celu przede wszystkim zneutralizowanie kwasu żołądkowego, który podrażania żołądek bądź znaczące spowolnienie jego wydzielania.
Ostre zapalenie błony śluzowej żołądka – leczenie
Zapalenie błony śluzowej żołądka w stadium ostrym może minąć samoistnie po kilku dniach. Chory musi jednak odpoczywać oraz spożywać takie pokarmy, które będą przyjazne dla jego żołądka. Powinno się również unikać czynników drażniących żołądek. Należą do nich kawa, nikotyna, a także alkohol. Jeśli ból nie mija, a dolegliwości uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, konieczna będzie wizyta u lekarza. Na szczęście w dzisiejszych czasach pacjent nie musi wcale czekać tygodniami po to, by skonsultować się ze specjalistą. Doskonałym rozwiązaniem będzie wizyta online, która jest dostępna praktycznie od ręki. W czasie takiej konsultacji lekarz może również wystawić leki na zapalenie żołądka na receptę. Taki internetowy dokument, jak e-recepta, można zrealizować w dowolnej aptece.
Nadżerki żołądka w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna
W takiej sytuacji najważniejsze będzie leczenie choroby podstawowej. Warto zaznaczyć, że na taki stan wpływ może mieć nadużywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Nie powinno się ich przyjmować, gdyż jeszcze bardziej podrażniają one żołądek. Stosunkowo bezpieczny jest paracetamol, jednak przyjęcie zbyt dużej dawki tego leku może również powodować skutki uboczne.
Nadżerki a występowanie zakażenia bakterią helicobacter pylori
W przypadku nadżerek żołądka wywołanych zakażeniem bakterią helicobacter pylori, stosuje się zazwyczaj antybiotykoterapię. Jako leki pomocnicze przepisuje się inhibitory pompy protonowej, które mają chronić żołądek. Antybiotyki podawane są dwa razy dziennie, co ma doprowadzić do całkowitej eradykacji bakterii. Czas trwania takiego leczenie to jeden lub dwa tygodnie.
Dieta w leczeniu nadżerki żołądka
Odpowiednia dieta oraz dobrze dobrane leki mogą znacząco przyspieszyć leczenie nadżerki. Zalecenia dietetyczne powinien przekazać pacjentowi lekarz. Jakie są główne zasady diety przy takich schorzeniu?
Pacjent z chorym żołądkiem powinien wystrzegać się spożywania soli, a także ostrych przypraw. Nie należy również przyjmować pokarmów bogatotłuszczowych; samo spożycie tłuszczów nie powinno przekraczać fizjologicznego zapotrzebowania danego pacjenta. Zabronione są również produkty wzdymające, jak również wszelkie używki – kawa, papierosy oraz alkohol.
Czego jeszcze należy unikać? Niewskazane są produkty tłuste, ciężkostrawne, a także orzech, nasiona i pełnoziarniste pieczywo. Nie powinno się jeść produktów z dużą zawartością cukrów prostych, jak słodycze, kremy, konfitury, dżemy wysokosłodzone oraz czekolady.
Ograniczyć należy także napoje gazowane oraz takie, które zawierają kofeinę. Dobrym rozwiązaniem jest przyjmowanie regularnych posiłków co trzy, cztery godziny – i to w niewielkich porcjach. Takie działanie nie obciąży zbytnio żołądka, a także wpłynie na poprawę trawienia. Nie można zapomnieć również o tym, by spożywać posiłki bez pośpiechu oraz zdenerwowania; ważne jest też dokładne przeżuwanie pokarmów.
Leczenie nadżerki żołądka – domowe sposoby
W celu złagodzenia objawów oraz wsparcia leczenia warto włączyć miętę pieprzową, rumianek oraz siemię lniane. Produkty te mają działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Kisiel z nasion lnu zapobiega następnym podrażnieniom, przyspieszając regenerację błony śluzowej żołądka i dwunastnicy.
Nadżerka żołądka to dość poważne schorzenie, które powinno być leczone farmakologiczne. W niektórych przypadkach można jednak skutecznie złagodzić objawy takiego stanu za pomocą różnych produktów spożywczych. Leczenie nadżerki żołądka można wzbogacić na przykład o miętę pieprzową, siemię lniane, a także rumianek. To produkty wykazujące silne działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Szczególnie polecane jest zrobienie kisielu z nasion lnu, który zarówno zapobiega dalszym podrażnieniom, jak również przyspiesza regenerację błony śluzowej żołądka oraz dwunastnicy.
Powstawanie wrzodów żołądka, czyli skutki nieleczonych nadżerek
Nadżerka żołądka to schorzenie, którego objawy mogą być bardzo uciążliwe. Warto podkreślić, że nieleczony ubytek w błonie śluzowej żołądka może doprowadzić do powstawania wrzodów. W takiej sytuacji objawy będą się nasilać. Wrzody żołądka nie są co prawda stanem zagrażającym życiu, ale pacjent posiadający tego typu schorzenie musi być pod nieustanną kontrolą pracowni gastrologicznej. Pęknięcie wrzodu może doprowadzić do poważnych konsekwencji; samo ich występowanie może w niektórych przypadkach przerodzić się w zmiany nowotworowe.
FAQ:
1. Jak powstaje nadżerka żołądka?
Nadżerka żołądka może mieć wiele przyczyn. Najczęściej jest to nadużywanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Ubytek w błonie śluzowej żołądka tworzy się także na skutek nieprawidłowej diety bądź chorób autoimmunologicznych.
2. W jaki sposób boli nadżerka żołądka?
Nadżerka to dość silny i palący ból, który najczęściej zlokalizowany jest w górnej części brzucha. Pojawia się najczęściej po posiłku, jak również po przebudzeniu się. W przypadku, gdy nadżerka żołądka będzie nieleczona, objawy mogą znacząco się nasilać.
3. Czy nadżerki żołądka da się całkowicie wyleczyć?
Tak, jednak czas gojenia się nadżerki uzależniony jest od czynników, jakie wywołały ten stan. W przypadku zakażenia bakterią helicobacter pylori lecenie może trwać nieco ponad dwa tygodnie. Jeśli nadżerka żołądka powstałą na skutek przyjmowania dużej ilości niesteroidowych leków przeciwzapalnych, wówczas pacjent musi stosować leki osłaniające. Terapia w tym przypadku może być długotrwała, a leki osłonowe na nadżerkę żołądka dostępne są wyłącznie za okazaniem recepty.