Chyba każdemu zdarzyło się kiedyś zgubić czy też przypadkiem zniszczyć receptę, a wątpliwa czytelność tej wypisanej ręcznie nieraz przyprawiła o ból głowy. Z elektroniczną receptą nic z tych rzeczy nam nie grozi, za to pojawiają się wątpliwości innej natury – prawidłowa realizacja e-recepty. Dlatego podpowiadamy, jak zrealizować e-receptę krok po kroku!
Czym jest i jak uzyskać elektroniczną receptę?
Receptę w postaci elektronicznej wprowadzono w styczniu 2019 r. To odpowiednik recepty tradycyjnej, tyle że dane pacjenta, wykaz przepisanych leków, a także sposób dawkowania i przyjmowania leków zapisywane są w systemie informatycznym. Od 8 stycznia 2020 r. recepty wystawia się wyłącznie w formie elektronicznej – chyba że mamy do czynienia z jakąś nadzwyczajną sytuacją, np. awarią systemu.
E-receptę wystawia lekarz lub inny upoważniony do tego specjalista – np. pielęgniarka czy położna w przypadku niektórych grup leków i wyrobów medycznych. Na jednej recepcie lekarz zapisać może tylko jeden produkt leczniczy, ale do pięciu e-recept łączy się w receptę zbiorczą (pakiet recept). Lekarz jest uprawniony do wystawienia e-recepty na maksymalnie taką ilość leku, jaka odpowiada 360 dniom kuracji (jeśli receptę wystawia położna lub pielęgniarka jest to 180 dni).
Elektroniczną receptę otrzymasz po konsultacji z lekarzem – to może być wizyta w poradni czy w szpitalu, ale też e-konsultacje lekarskie za pośrednictwem np. portalu Recepty24. Skracamy Ci drogę do uzyskania świadczeń medycznych – wypełniasz formularz (wywiad lekarski), a na jego podstawie lekarz zdalnie wystawia dla Ciebie e-receptę w ciągu maksymalnie 30 minut.
Ile leków można wykupić jednorazowo i w jakim okresie od daty wystawienia recepty?
Jednorazowo pacjent może wykupić ilość leku odpowiadającą 180 dniom stosowania – jeśli zapisano więcej, po resztę trzeba zgłosić się w innym terminie. Standardowo recepta jest ważna 30 dni od daty jej wystawienia. Wystawiający ją lekarz może natomiast zaznaczyć na recepcie okres realizacji 365 dni i wtedy mamy do czynienia z tzw. receptą roczną. Okres ważności recepty jest uzależniony od rodzaju przepisywanych leków, np. w przypadku środków psychotropowych czy odurzających jest to maksymalnie 30 dni, a na wykupienie antybiotyku mamy tylko 7 dni. Z kolei e-recepta na preparaty immunologiczne jest ważna przez 120 dni.
Jak zrealizować e-receptę krok po kroku?
Krok 1. Otrzymujesz e-receptę (wydruk, PDF, kod w SMS-ie)
Dostajesz swoją e-receptę, a w zasadzie potwierdzenie wystawienia recepty wraz z najważniejszymi informacjami, lub kod dostępu potrzebny do jej realizacji. Ogółem elektroniczną receptę otrzymasz w jednej z trzech form:
- papierowego wydruku informacyjnego,
- wydruku informacyjnego w formie PDF,
- 4-cyfrowego kodu dostępu do realizacji.
Wydruk informacyjny e-recepty, papierowy i elektroniczny (w wersji PDF), zawiera wszystkie najważniejsze dane. Jest na nim kod kreskowy e-recepty oraz kod dostępu, dane osoby wystawiającej receptę i dane pacjenta, data wystawienia, ale także nazwa leku, liczba opakowań leku, sposób dawkowania i informacja o odpłatności.
Aby otrzymać receptę w formie elektronicznej, wysłaną w wiadomości e-mail, lub kod dostępu za pośrednictwem wiadomości SMS, należy zalogować się na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) przez Profil Zaufany. W serwisach pacjent.gov.pl oraz obywatel.gov.pl znajdziesz dokładną instrukcję, jak to zrobić.
Krok 2. Sprawdzasz e-receptę (jeśli chcesz)
Możesz sprawdzić, co przepisał Ci lekarz. W przypadku wydruku w PDF lub w formie papierowej wykaz przepisanych leków znajdziesz bezpośrednio na nim. Jeśli otrzymasz w wiadomości SMS wyłącznie kod recepty, możesz też zalogować się na IKP i sprawdzić potrzebne informacje. Znajdziesz tam receptę w pełnej formie (na niej m.in. nazwę zapisanego przez lekarza leku i sposób dawkowania).
Korzystając z IKP, możesz też odebrać kolejną e-receptę bez wizyty w gabinecie – po konsultacji z lekarzem (telefonicznej i online, w przypadku np. choroby przewlekłej) – oraz sprawdzić dawkowanie leków przepisanych Twoim dzieciom (do 18. r. ż.). Po zalogowaniu się na IKP możesz także od razu wskazać preferowaną formę otrzymywania e-recepty – SMS lub e-mail, lub oba jednocześnie. Recepty można odbierać także w bezpłatnej aplikacji mojeIKP.
Krok 3. Realizacja elektronicznej recepty w aptece
Udajesz się do dowolnej apteki stacjonarnej – e-recepta nie jest przypisana do konkretnej placówki. Możesz np. sprawdzić dostępność czy cenę leku w jednej aptece, ale receptę zrealizować w innej.
Aby zrealizować e-receptę, przedstawiasz farmaceucie otrzymany papierowy wydruk lub podajesz kod dostępowy (z wiadomości e-mail lub SMS) oraz swój PESEL. Farmaceuta, mając do dyspozycji kod kreskowy (wydruk papierowy lub PDF), może też go zeskanować i wtedy nie musisz podawać kodu dostępowego.
Numer PESEL nie widnieje natomiast na żadnej postaci e-recepty. Musisz więc go znać (lub wcześniej go sobie zapisać i odczytać w aptece).
I już – farmaceuta wydaje Ci przepisany lek.
Najczęstsze problemy związane z realizacją e-recepty
Choć proces realizacji e-recept jest prosty, pojawia się też kilka kłopotów – pacjenci często pytają o to, jak zrealizować e-receptę przez internet, jak przebiega częściowa realizacja e-recepty w kilku aptekach lub realizacja e-recepty na 365 dni, a także czy można wykupić leki w imieniu innej osoby. Zdarza się również zgubić kod e-recepty! Co w tego typu przypadkach robić? Prześledźmy najczęstsze problemy z e-receptami.
Odzyskiwanie kodu dostępu do e-recepty
Jeśli przez przypadek usuniesz wiadomość SMS czy e-mail z kodem recepty, musisz go odzyskać – samo podanie PESEL-u nie wystarczy do wykupienia zapisanego leku. Aby ponownie uzyskać kod dostępowy do e-recepty, wystarczy skontaktować się z placówką medyczną, w której ją wystawiono. Możesz też zalogować się na IKP, a tam w zakładce „Recepty” znajdziesz wszystkie potrzebne informacje.
Realizacja e-recepty rocznej
Lekarz może wyznaczyć na e-recepcie okres realizacji 365 dni – jest to tzw. recepta roczna, która jest wygodna dla pacjentów przyjmujących dane medykamenty na stałe lub przez dłuższy czas.
Nie musisz jej realizować od razu, ale najlepiej wykupić choć jedno opakowanie leku w ciągu pierwszych 30 dni (zwróć uwagę na datę wystawienia recepty lub datę „realizacji od”). Jeśli chcesz wykupić leki po upływie 30 dni, możesz to zrobić, natomiast wtedy realizacja e-recepty rocznej zakłada „wyłączenie” tych dni stosowania leku, które już upłynęły, czyli np. zamiast 12 zapisanych opakowań możesz wykupić (ogółem) tylko 11.
Recepty rocznej lekarz nie może wystawić natomiast na wszystkie rodzaje leków. Nie jest to możliwe m.in. w przypadku antybiotyków w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego czy substancji psychotropowych.
Na recepcie rocznej zawsze znajduje się data, do której możesz ją zrealizować.
Częściowa realizacja e-recepty w innej aptece
Jeśli lekarz zapisze Ci kilka różnych medykamentów, to otrzymasz e-receptę zbiorczą, ponieważ na jednej recepcie może zostać zapisany wyłącznie jeden produkt leczniczy. Wydruk informacyjny zawiera wtedy wykaz poszczególnych recept. Jedna e-recepta zbiorcza może składać się z maksymalnie pięciu recept i wszystkie są przypisane do tego samego kodu dostępu.
Leki przepisane na e-recepcie zbiorczej możesz wykupić w kilku różnych aptekach – w każdej podasz ten sam kod (lub też udostępnisz farmaceucie kod kreskowy z wydruku). Jeśli w danej aptece nie ma któregoś leku z recepty albo nie potrzebujesz go w danej chwili, możesz wykupić tylko ten dostępny czy potrzebny, a po resztę udać się do innej apteki. Do tych danych farmaceuta ma dostęp w systemie.
Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeżeli chcesz wykupić tylko jedno opakowanie leku z np. pięciu przepisanych (lub też nie możesz tylu wykupić, bo apteka w tej chwili nie ma tylu na stanie). Wtedy po pozostałe opakowania musisz zgłosić się do tej samej apteki, oczywiście w trakcie okresu ważności e-recepty.
Realizacja e-recepty po 30 dniach
Jeśli e-recepta jest ważna 30 dni i ten termin już upłynął, to nie możesz jej zrealizować – musisz zgłosić się do lekarza, aby wystawił Ci nową. Zwróć uwagę na datę wystawienia recepty – zwykle to od niej obowiązuje ten 30-dniowy okres. Może się jednak zdarzyć też tak, że lekarz wskaże na recepcie datę „realizacji od” i będzie to np. 14 dni po jej wystawieniu. Wtedy 30 dni na realizację e-recepty obowiązuje od tej właśnie daty, więc na wykupienie leków masz więcej czasu.
Jeśli lekarz przepisuje Ci antybiotyki, musisz pamiętać o wykupieniu ich w ciągu 7 dni – w tym wypadku okres realizacji e-recepty jest najkrótszy. Oczywiście, jeśli dostajesz receptę zbiorczą, na której zapisano antybiotyk oraz inne leki, w ciągu 7 dni musisz wykupić tylko antybiotyk, na zakup reszty masz standardowe 30 dni.
Realizacja e-recepty przez internet i dla osoby trzeciej
Pacjenci często pytają, jak zrealizować e-receptę online. E-receptę możesz uzyskać przez internet – poprzez wiadomość e-mail lub Internetowe Konto Pacjenta, ale nie możesz jej zrealizować przez internet, musisz udać się do stacjonarnej apteki. W Polsce sprzedaży online (wysyłkowej) produktów leczniczych wydawanych na receptę zabrania prawo farmaceutyczne.
Jeśli więc nie możesz samodzielnie odwiedzić najbliższej apteki stacjonarnej, poproś o pomoc rodzinę lub znajomych. Twoją e-receptę może zrealizować dowolna osoba, musi tylko znać kod dostępu oraz Twój PESEL (lub mieć wydruk).
Cyfryzacja świadczeń medycznych ułatwia i przyspiesza korzystanie z nich – dzięki elektronicznej formie recepty nie musisz już się obawiać, że ją zgubisz czy zniszczysz lub że farmaceuta wyda niewłaściwy lek w związku z nieczytelnością dokumentu.
Aby skrócić oraz uczynić dostęp do świadczeń medycznych wygodniejszym, powstają również takie portale jak nasz. W Recepty24 do 30 minut uzyskasz e-receptę na potrzebny lek: ten, który przyjmujesz, lub nowy, dostosowany do dolegliwości. E-receptę wystawia lekarz na podstawie uzupełnionego przez Ciebie formularza. Jeśli masz pytania, jesteśmy do Twojej dyspozycji – całodobowo i 7 dni w tygodniu!
FAQ:
- Jak zrealizować e-receptę?
Od lekarza otrzymujesz wydruk informacyjny do e-recepty lub (po zalogowaniu się na Internetowym Koncie Pacjenta) taki wydruk w formie PDF dostajesz w e-mailu. Sam kod dostępu do e-recepty możesz także otrzymać w wiadomości SMS. Udajesz się do dowolnej apteki w Polsce, podajesz kod do e-recepty i numer PESEL (albo podajesz farmaceucie wydruk, aby zeskanował kod kreskowy). Farmaceuta wydaje Ci zapisany produkt leczniczy.
- W jakim terminie można zrealizować e-receptę?
Zwykle e-recepta jest ważna 30 dni od daty wystawienia – wyjątkiem jest recepta na antybiotyk, którą musisz zrealizować w 7 dni. Lekarz może też wyznaczyć na recepcie datę „realizacji od” i to od niej liczy się 30 dni. Recepta na preparat immunologiczny jest ważna 120 dni. Można również uzyskać od lekarza receptę na 365 dni.
- Jak przebiega realizacja e-recepty na 365 dni?
Na recepcie rocznej widnieje data, do której można ją zrealizować. Jednorazowo możesz wykupić taką ilość leku, jaka odpowiada 180 dniom stosowania. Ważne jest to, aby wykupić chociaż jedno opakowaniu leku w pierwszych 30 dniach ważności e-recepty. Jeśli tego nie zrobisz, ogólna ilość leku do wykupienia zmniejszy się proporcjonalnie do upływu czasu.