Ważność recepty – do kiedy możesz wykupić leki?

Recepta – zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej – nie jest ważna w nieskończoność. Po określonym terminie nie będzie już możliwości wykupienia leków bez wprowadzenia poprawek na starej recepcie lub wypisania nowego dokumentu. Ważność recepty może wynosić 7, 30, 120, a nawet 365 dni – wyjaśniamy, jakie zasady obowiązują i co zrobić, jeśli termin realizacji recepty już minął.

Ważność e-recepty – jak długo ważna jest recepta elektroniczna?

Terminy ważności e-recept w Polsce reguluje Ustawa — Prawo farmaceutyczne oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept.

Recepta, czyli pisemne polecenie lekarza, które upoważnia pacjenta do zakupu konkretnych leków, jest obecnie wystawiana prawie zawsze w formie elektronicznej – można mieć do niej dostęp przez Internetowe Konto Pacjenta w witrynie pacjent.gov.pl. Okres ważności recepty elektronicznej i papierowej (które są dozwolone tylko w wyjątkowych sytuacjach) jest ustalany według tych samych zasad, dlatego poniższe wyjaśnienia można odnieść do obu form dokumentu.

Kluczowa dla terminu ważności jest data wystawienia recepty. Znajdziesz ją w Internetowym Koncie Pacjenta przy konkretnej e-recepcie, a także na wydruku e-recepty w prawym górnym rogu pod kodem kreskowym. Termin ważności e-recepty to 30 dni od daty wystawienia. Co ważne, ważność recepty na leki nie zawsze wynosi miesiąc – 30 dni nie wydłuża się do 31, jeśli miesiąc jest dłuższy.

Przykład – dzień wystawienia recepty to 22 sierpnia, więc data ważności recepty to 21 września. Z kolei recepta wypisana 21 września będzie ważna do 21 października. Łatwo więc wywnioskować, że e-recepty ważne są 30 dni kalendarzowych, a nie roboczych.

Elektroniczne recepty – opóźnienie daty realizacji

Lekarz ma jednak możliwość przesunięcia terminu ważności recepty, dzięki czemu będzie można ją zrealizować później niż 30 dni od daty wystawienia recepty. Wystarczy, że oprócz daty wystawienia e-recepty naniesie na druk również datę realizacji. Wówczas pacjent ma 30 dni na wykupienie leków, ale dopiero od daty realizacji.

Przykład – lekarz wystawił receptę 22 sierpnia i wpisał datę realizacji od 15 września. Pacjent ma na wykupienie leków 30 dni – od 15 września do 15 października.

Jeśli lekarz nie wpisał daty realizacji („od…”), to znaczy, że 30 dni liczy się od daty wystawienia e-recepty.

Opóźnienie terminu realizacji recepty jest szczególnie ważne dla pacjentów, którzy długotrwale przyjmują określone leki. W takich przypadkach lekarze często wypisują za jednym razem co najmniej dwie e-recepty – jedna ma tylko datę wystawienia i jest ważna 30 dni od wizyty, a kolejne mają podaną późniejszą datę realizacji. Dzięki temu można rozłożyć wydatki w czasie, a także realizować poszczególne e-recepty w różnych aptekach – nawet jeśli mają ten sam kod. Recepty z późniejszą datą realizacji sprawdzają się także w przypadku leków, które mają krótki termin ważności.

Ważność recepty elektronicznej nie może być przesunięta („Data realizacji: od…”), jeśli zapisane na niej leki należą do grupy środków odurzających, psychotropowych lub tzw. prekursorów.

Ważność recepty na antybiotyk i preparaty immunologiczne

Od 30-dniowego okresu ważności e-recepty jest kilka wyjątków. Pierwszy obowiązuje antybiotyki – na ich wykupienie pacjent ma tylko 7 dni. Co ważne – na recepcie na antybiotyk znajdziesz datę wystawienia, ale nie ma informacji, że musisz zrealizować e-receptę w ciągu 7 dni. Trzeba więc o tym pamiętać za każdym razem, kiedy lekarz zapisuje nam antybiotyk w dowolnej postaci – tabletek, zawiesin czy do stosowania pozajelitowego.

Drugie odstępstwo od reguły stanowią preparaty immunologiczne wytwarzane indywidualnie dla pacjenta, np. szczepionki, środki odczulające. Okres realizacji recept na tego typu leki wynosi zawsze 120 dni. W tym przypadku lekarz nie może wpisać daty realizacji od dnia innego niż dzień wystawienia e-recepty.

Na recepcie może się znaleźć kilka leków, a wśród nich np. antybiotyk. Wówczas na wykupienie antybiotyku masz 7 dni, ale na wykupienie „zwykłego” leku nadal masz 30 dni. Tak samo w przypadku preparatów immunologicznych – na wykupienie masz 120 dni, nawet jeśli inny lek na recepcie musisz wykupić w ciągu 30 lub 7 dni.

Roczny termin ważności recepty – kiedy obowiązuje?

Pacjenci chorzy przewlekle na stałe przyjmują określone leki. Najlepszym rozwiązaniem jest dla nich e-recepta ważna 365 dni. Żeby obowiązywał roczny czas ważności recepty, lekarz musi wpisać w dokumencie „Data realizacji: do…”. Przykładowo – wypisując leki na choroby przewlekłe dnia 22 sierpnia 2022 r., lekarz może wpisać datę realizacji do 22 sierpnia 2023 r.

Trzeba jednak pamiętać, że taka roczna e-recepta rządzi się swoimi prawami – pierwsze opakowanie przepisanego leku trzeba koniecznie wykupić przed upływem 30 dni, żeby nie stracić 365 dni na realizację recepty. Jeśli się spóźnisz, farmaceuta wyda Ci mniejszą ilość leku, ale przy wykupie kolejnych opakowań już nie będzie jej zmniejszał. E-receptę na 365 dni również można wystawić z późniejszym terminem realizacji „od dnia…”.

Co ważne – e-recepta ważna 365 nie może być zrealizowana w całości za jedną wizytą w aptece. Jednorazowo możesz kupić zapas leku na 180 dni. Kolejne opakowania tego samego z jednej e-recepty musisz kupić w tej samej aptece. Podczas konsultacji z lekarzem upewnij się, że zapisał na recepcie, jak przyjmować leki – jeśli nie określił dawkowania, wszystkie opakowania musisz wykupić w ciągu 30 dni.

Ważność recept – Internetowe Konto Pacjenta

Jak sprawdzić ważność recepty? Najprościej zrobić to w IKP, czyli Internetowym Koncie Pacjenta na portalu pacjent.gov.pl – po założeniu tam konta masz dostęp do wszystkich swoich e-recept.

Po wejściu na rządową stronę pacjent.gov, kliknij Logowanie na IKP – możesz uzyskać dostęp do IKP przez Profil Zaufany lub e-dowód. Po zalogowaniu wyświetlą Ci się wszystkie dostępne usługi. W oknie Recepty kliknij Zobacz, a następnie Moje recepty. Znajdziesz tam wszystkie e-recepty, zarówno zrealizowane w całości lub części, jak i te dopiero wystawione.

W lewym górnym rogu każdego okna z receptą umieszczono datę jej wystawienia. Żeby zobaczyć, czy recepta ma inny termin realizacji niż 30 dni od daty wystawienia, kliknij Zobacz receptę, a następnie Pobierz receptę w PDF. W każdej chwili możesz sprawdzić ważność recepty na komputerze lub telefonie – nie przegap terminu realizacji!

Jak długo jest ważna recepta – wydruk informacyjny

Obywatele nie mają obowiązku zakładać Internetowego Konta Pacjenta. Każdy pacjent ma prawo poprosić lekarza o wydruk informacyjny, na którym znajdzie datę wystawienia recepty i inne zapisy, które pozwolą mu określić czas na jej realizację.

Do samej realizacji e-recepty wydruk nie jest Ci potrzebny – wystarczy czterocyfrowy kod, który lekarz przekaże Ci, nawet gdy nie masz konta pacjenta. Jeśli nie masz druku i nie pamiętasz daty wystawienia recepty, zawsze możesz skontaktować się z placówką, w której odbyła się Twoja wizyta.

Do kiedy zrealizować receptę transgraniczną?

Recepta transgraniczna daje pacjentowi możliwość zamówienia recepty w jednym z krajów Unii Europejskiej i wykupienia leków w innym państwie członkowskim. Obywatele UE mogą otrzymać taki dokument na żądanie, po uprzednim poinformowaniu lekarza. Ważność recepty transgranicznej wynosi 30 dni.

Jak długo ważna jest recepta – podsumowanie

E-recepta może mieć różne terminy realizacji – zapamiętaj poniższe informacje, żeby nie przegapić daty realizacji swojej recepty!

• Jeśli lekarz nie zaznaczył inaczej, to dla większości leków e-recepta ważna jest przez 30 dni od daty jej wypisania.
• Lekarz może wskazać termin realizacji od dnia późniejszego niż data wystawienia e-recepty. Na recepcie musi wówczas znaleźć się adnotacja „Data realizacji: od…”.
• E-receptę na antybiotyk trzeba zrealizować zawsze w ciągu 7 dni.
• E-receptę wystawioną na preparat autoimmunologiczny trzeba wykupić zawsze w ciągu 120 dni.
• Recepta ważna przez 7 albo 120 dni nie może mieć odroczonego terminu realizacji.
• Lekarz może wystawić pacjentowi chorującemu przewlekle receptę na 365 dni, wpisując „Data realizacji: do…”.
• Pierwsze opakowanie leków z recepty ważnej 365 dni trzeba wykupić w ciągu 30 dni od daty wypisania.
• Leki z jednej e-recepty trzeba wykupować w tej samej aptece.
• Jeśli lekarz nie napisze na rocznej recepcie, jak dawkować leki, to wszystkie opakowania trzeba wykupić w ciągu 30 dni.
• Jednorazowo z e-recepty na 365 dni można kupić ilość leku starczającą na 180 dni.
• To, jak długo jest ważna recepta, można sprawdzić w Internetowym Koncie Pacjenta.

FAQ:

1. Jak liczyć ważność recepty?

Ważność recepty liczymy jako 30 dni od dnia jej wystawienia lub od dnia realizacji, jeśli lekarz zapisał go na recepcie. Na niektóre leki recepta jest ważna przez 7 dni (antybiotyki) lub 120 dni (preparaty autoimmunologiczne).

2. Jak sprawdzić ważność e-recepty?

Każdą e-receptę wraz z datą realizacji (lub tylko datą wystawienia) znajdziesz na Twoim Internetowym Koncie Pacjenta na stronie pacjent.gov.pl. Jeśli go nie masz, możesz poprosić lekarza o wydruk informacyjny.

3. Czy realizacja e-recepty po 30 dniach jest możliwa?

Jeśli nie wykupisz pierwszego opakowania leku z recepty 365-dniowej w ciągu 30 dni, to farmaceuta zmniejszy ilość leku proporcjonalnie do dni, które pozostały do końca terminu realizacji e-recepty.