Jakie są główne przyczyny przekrwionych oczu?

W praktyce okulistycznej jednym z najczęściej występujących objawów u pacjentów są czerwone, przekrwione oczy. Przyczyny zaczerwienienia to zwykle stany zapalne różnego pochodzenia. A co je powoduje? Czy takie objawy wymagają konsultacji medycznej i kiedy? Co na przekrwione oczy się stosuje, jak leczy się tę przypadłość? Wyjaśniamy!

Zaczerwienienie oczu, jeden z najczęściej spotykanych objawów okulistycznych

Zaczerwienienie oka – inaczej „czerwone oko” lub zespół czerwonego oka, potocznie również przekrwione czy zakrwawione oko – to objaw okulistyczny występujący niezmiernie często i wspólny dla bardzo wielu chorób oka i przypadłości. Zwykle mamy zaczerwienione i przekrwione białka oczu, lecz zmiana może dotyczyć także mniejszej części oka, np. rąbka rogówki, lub nawet powiek i skóry pod oczami.

Co mogą oznaczać przekrwione, zaczerwienione oczy?

Lista potencjalnych przyczyn zaczerwienienia czy przekrwienia oczu jest wyjątkowo długa. Zwykle „czerwone oko” wiąże się z wystąpieniem stanu zapalnego o różnym podłożu. Zapalenie prowadzi do zaczerwienienia oczu, nierzadko również do łzawienia, świądu, bólu czy pojawienia się wydzieliny (innej niż łzy, np. ropnej).

W normalnych warunkach białą twardówkę oka widzimy dobrze przez przezroczystą spojówkę. Zaczerwienienie gałki oka i uwidocznienie licznych naczyń krwionośnych z fizjologicznego punktu widzenia najczęściej jest następstwem przekrwienia i poszerzenia naczyń krwionośnych spojówki, czasem naczyń umiejscowionych głęboko w białej twardówce, a sporadycznie pojawienia się pod spojówką krwi.

Przyczyny zaczerwienienia oczu mogą wynikać z chorób oka czy różnych przypadłości okulistycznych, ale także z urazu, a nawet zwykłego podrażnienia oczu lub zmęczenia. Czasem są też objawem chorób innych narządów lub zespołów chorobowych.

Przekrwione oczy po przebudzeniu

Często zauważamy zaczerwienione, przekrwione oczy po przebudzeniu – może to być skutkiem źle przespanej nocy czy zmęczenia poprzedniego dnia.

Warto wiedzieć, że na zaczerwienienie oczu wpływają także używki, w tym alkohol i środki odurzające. Istnieje również spore prawdopodobieństwo podrażnienia oczu w trakcie wieczornych czynności higienicznych: mechanicznego bądź chemicznego, jeśli oczy miały kontakt z drażniącym kosmetykiem.

Naturalnie zauważone po przebudzeniu mocno przekrwione oczy mogą też oznaczać stan zapalny, chorobę lub nieprawidłowość. Do tych przyczyn wrócimy za moment.

Przekrwione oczy – zmęczenie narządu wzroku

Poza niewyspaniem się przyczyną zaczerwienienia, przekrwienia oczu jest też ogólne znużenie bądź zmęczenie narządu wzroku długą pracą w niekorzystnych warunkach, np. w zapylonym miejscu albo silnie klimatyzowanym pomieszczeniu, przy sztucznym bądź niewystarczająco dobrym oświetleniu. Wzrok męczy także praca przy komputerze oraz konieczność wytężania go podczas wykonywania precyzyjnych czynności (np. pracy z małymi elementami).

Charakterystyczne dla zaczerwienienia oczu w związku ze zmęczeniem jest natomiast łagodne nasilenie objawów i krótki czas ich trwania. Mogą jednak powracać, jeżeli nie zmienimy warunków pracy czy stylu życia. Jeśli objawy nie ustąpią tego samego dnia, problem może być poważniejszy.

Przekrwione spojówki i gałki oczne a zapalenie spojówek

Za przekrwienie i zaczerwienienie oczu często odpowiada zapalenie spojówek. Stan zapalny spojówki może wywołać zakażenie bakteriami i wirusami, ale nierzadko ma on też charakter niezakaźny. To może być m.in.:

• Alergiczne zapalenie spojówek – choroba alergiczna oczu, która wiąże się z reakcją uczuleniową na alergen. Może być sezonowa lub występować stale i regularnie powracać. Jej objawami są przekrwione spojówki, łzawienie, świąd.
• Zespół suchego oka – w praktyce to cała grupa schorzeń, których przebieg wiąże się z niewłaściwym nawilżeniem oka przez film łzowy. Zaczerwienienie oka jest umiarkowane, ale pojawia się pieczenie, uczucie suchości i wydzielina.
• Inne choroby spojówek – przyczynami przekrwionych czerwonych oczu są też takie schorzenia jak pemfigoid bliznowaciejący czy guzy spojówki, a mocno zakrwawione oko może oznaczać podspojówkowy wylew krwi.

Zaczerwienienie oka a choroby i urazy elementów oczu

Czerwone oczy są też objawem chorób i urazów różnych elementów oka. To m.in.:

• Choroby rogówki oka. Przy alergicznym zapaleniu spojówek może pojawić się także zapalenie lub owrzodzenie rogówki. Stany zapalne rogówki wywołują też patogeny (wirusy, bakterie, grzyby), a często są związane z porażeniem lub niedomykalnością szpary powiekowej, rzadziej z ubytkami nabłonka rogówki.
• Choroby błony naczyniowej. Zaczerwienienia oczu może wywołać również zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej, w tym zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego (w ostrym przebiegu towarzyszy mu nagły i silny ból oka oraz pogorszenie widzenia), a także bakteryjne zapalenie wnętrza gałki ocznej.
• Ostry atak zamkniętego kąta przesączania. To inaczej ostry atak jaskry, który wymaga pilnej interwencji okulistycznej. Oko jest nie tylko czerwone, ale również bardzo twarde, a widzenie mocno upośledzone – wokół źródeł światła mogą pojawiać się tęczowe koła. Atakowi towarzyszy silny ból oka i głowy.
• Choroby twardówki i oczodołu. Zaliczamy do nich przede wszystkim stan zapalny twardówki lub nadtwardówki, choroby zapalne i guzy oczodołu oraz takie schorzenia jak orbitopatia tarczycowa i przetoka tętniczo-jamista.

Do przyczyn zaczerwienienia oczu należą również wszelkie urazy gałki ocznej, w tym spojówek, rogówki, twardówki, oczodołu oraz powiek.

Przekrwione oko i ból głowy, mocno zakrwawione oko, kłopoty z widzeniem – nasilenie i objawy towarzyszące

W związku z tym, że przyczyn przekrwienia i zaczerwienienia oczu jest tak wiele, nie zawsze ta przypadłość objawia się tak samo – różny jest stopień nasilenia i rodzaj zaczerwienienia oka, mogą też wystąpić inne objawy towarzyszące.

Jeśli chodzi o samo przekrwienie i zaczerwienienie oka, przyjmuje ono zwykle jedną z dwóch form lub postać mieszaną.

• Powierzchowne zaczerwienienie – najbardziej widoczne i nasilone jest w części obwodowej worka spojówkowego. Jego podłoże to rozszerzenie naczyń krwionośnych w spojówce, co zwykle oznacza pojawienie się stanu zapalnego. Często oznacza zakaźne lub alergiczne zapalenie spojówek czy suchość oka.
• Głębokie zaczerwienie – jest mocno nasilone oraz umiejscowione głównie w okolicy rąbka rogówki; może tam pojawić się także sinoczerwona obwódka. Może to oznaczać rozszerzenie naczyń krwionośnych w twardówce, czyli stan zapalny wewnątrz gałki ocznej: choroby tęczówki, rogówki i ciała rzęskowego.

W zależności od przyczyn problemu pojawiają się różne objawy towarzyszące, np.:

• ogólny dyskomfort i obecność wydzieliny w oku, które najczęściej mają związek zapaleniem spojówek lub twardówki wywołanym zakażeniem,
• silny świąd i łzawienie oczu, które mogą wskazywać na reakcję alergiczną, czyli alergiczne zapalenie spojówek,
• pieczenie nasilające się w czasie, zwłaszcza w ciągu dnia, które zazwyczaj towarzyszy takim przypadłościom jak zespół suchego oka,
• obrzęknięte i czerwone powieki, najczęściej wskazujące na ich zapalenie,
• silny ból oka i głowy, problemy z widzeniem – w tym nadwrażliwość na światło, pogorszenie się lub utrata widzenia, koła tęczowe wokół źródeł światła czy podwójne widzenie, które wymagają pilnej interwencji medycznej.

W praktyce medycznej pacjenci z objawami „czerwonego oka” najczęściej cierpią na zapalenie spojówek, lecz nie można wykluczyć żadnej innej przyczyny. Zdiagnozować podłoże problemu powinien lekarz specjalista.

Zaczerwienienie pod oczami i czerwone powieki, czyli choroby powiek

„Czerwone oko”, ale również zaczerwienienie pod oczami i obrzęk powiek, wywołują często choroby i urazy powiek. Zaliczamy do nich m.in. podwinięcie i odwinięcie powieki, zapalenie brzegów powiek, jęczmień, nieprawidłowy wzrost rzęs i niedomykalność szpary powiekowej. Podłoża tych przypadłości są bardzo różne, np. podwinięcie powieki często dotyka osób starszych, stany zapalne powiek i jęczmień zwykle są zakaźne, a nieprawidłowy wzrost rzęs może być wadą wrodzoną.

Co robić w przypadku przekrwienia oka? Jak przebiega leczenie przekrwionych oczu?

Poza pojedynczym incydentem przekrwionego, zaczerwienionego oka, np. po ciężkiej pracy, długotrwałej styczności z komputerem czy nieprzespanej nocy, każdy z tych omówionych przypadków wymaga konsultacji lekarskiej.

Jeśli masz problem stałego zaczerwienienia oczu, który wynika z alergii albo zespołu suchego oka i masz świadomość istnienia tych przypadłości, możesz skorzystać z konsultacji online, np. w Recepty24, i uzyskać receptę na preparat leczniczy. Gdy zaczerwienienie oczu nie jest nasilone, nie towarzyszy mu ból albo problemy z widzeniem, powinieneś w ciągu 1-2 dni umówić się na wizytę u okulisty.

Natomiast pilnej, natychmiastowej interwencji lekarskiej wymagają osoby z zaczerwienieniem oka połączonym z bólem i pogorszeniem widzenia – a zwłaszcza tym o nagłym i istotnym nasileniu. Jeśli wokół źródeł światła pojawiają się koła tęczowe, należy udać się do szpitala – może to być tzw. ostry atak jaskry, który wymaga pilnego leczenia pod groźbą upośledzenia lub utraty wzroku. Na SOR należy zgłosić się też w przypadku urazu mechanicznego i chemicznego (np. oparzenia) oka.

Sposób leczenia zaczerwienionego, przekrwionego oka zależy od podłoża problemu i musi ustalić go lekarz. W wypadku podejrzenia zespołu suchego oka czy po prostu zmęczenia oczu pomóc mogą dostępne bez recepty krople nawilżające.

Przypadłością leczoną bez udziału specjalisty może być wylew podspojówkowy – choć zakrwawione oko wygląda dość drastycznie, nie stwarza zagrożenia dla zdrowia. Krew wchłania się sama, ale trwa to nawet kilka tygodni.

Podsumowując, przyczyn przekrwionych, zaczerwienionych oczu jest wiele – niektóre nie są groźne, inne bardzo niebezpieczne, dlatego problemu nie wolno bagatelizować. Najlepiej jak najszybciej odwiedzić specjalistę.

FAQ:

1. Czy jest jakiś sposób na przekrwione oczy po nieprzespanej nocy?

Najlepiej z zaczerwienieniem oczu po nieprzespanej nocy poradzi sobie sen i relaks – pomóc mogą apteczne krople dostępne bez recepty czy okłady z rumianku.

2. Jaką przyczynę mogą mieć przekrwione białka oczu?

Przyczyn przekrwienia białek oczu jest wiele: od zmęczenia przez zapalenie spojówek po urazy mechaniczne i chemiczne czy poważne choroby oka.

3. Co na przekrwione oczy?

Przekrwione oczy powinniśmy skonsultować ze specjalistą, który zdiagnozuje podłoże problemu oraz ustali leczenie. Jeśli problem nie jest nasilony, na zaczerwienione oko pomóc powinny krople do oczu nawilżające lub łagodzące zaczerwienienie oczu.