Grzybica paznokci to wstydliwy, krępujący temat dla wielu z nas – dlatego niektórzy stronią od badania płytki paznokcia u lekarza. Leczenie grzybicy paznokci jest jednak czasochłonne, a często też bardzo wymagające, jeśli nie chcemy wybierać najdroższych kuracji. Grzybicę paznokci złapać też bardzo łatwo, a jej nawroty są niezwykle częste. Dlatego warto wiedzieć, jakie są pierwsze objawy grzybicy paznokci i jak samodzielnie zwalczyć ją już u progu rozwoju. W tym artykule dowiesz się też, jakie działania profilaktyczne możesz podjąć, by grzybica paznokcia nigdy Cię nie dotknęła.
Grzybica paznokci – co to jest i co warto o niej wiedzieć?
Grzybica paznokci to zmiana chorobowa płytki paznokciowej, spowodowana grzybem. Za jej rozwój odpowiadają dermatofity – wydzielają one enzymy, które rozkładają białko budulcowe paznokcia. Korzystają na tym drobnoustroje, rozmnażając się i rozprzestrzeniając się w tym środowisku. Płytkę paznokcia mogą też atakować drożdżaki czy pleśnie.
Oto garść najważniejszych informacji:
Grzybica paznokci rozprzestrzenia się szybko, dlatego zawsze należy dokładnie sprawdzać stan każdej płytki paznokciowej. Sprzyja jej wilgoć, a więc często znaczenie ma wykonywanie wyczerpujących sportów, ciasne obuwie i nieoddychające skarpetki. Grzybica paznokcia z łatwością zaatakuje inną osobę – w związku z czym należy unikać bezpośredniego kontaktu z powierzchniami, po których inni poruszają się boso (np. publiczne baseny).
Jak wygląda grzybica paznokci?
Inaczej wygląda głęboka, wieloletnia grzybica paznokci, a inaczej delikatna i powierzchowna. Choć dzielą wiele wspólnych cech, poniżej przedstawiamy charakterystykę grzybicy z podziałem na jej rodzaje.
- Grzybica paznokci powierzchowna – niektórzy mówią o niej też grzybica paznokci powierzchniowa lub powierzchowna biała – rozwija się jedynie na powierzchni płytki paznokcia. Infekcje grzybicze nie przenikają głębiej. Na takim paznokciu pojawiają się niewielkie, białe lub czarne zmiany.
- Grzybica podpaznokciowa boczna/dalsza – ta postać grzybicy rozpoczyna się na bocznym lub dalszym (z naszej perspektywy) boku paznokcia i powoli się rozszerza. Trafiając do łożyska, powoduje zmianę koloru paznokcia – na żółto-brunatny – rogowacenie i delikatne odstawanie płytki.
- Grzybica podpaznokciowa bliższa – pojawia się na bliższej części płytki paznokcia, czyli przy skórze, na początku w postaci białej plamy – rozwijając się podobnie do grzybicy bocznej i dalszej.
- Grzybica paznokci wewnątrzpłytkowa – ten typ grzybicy paznokci jest nieco inny, gdyż nie atakuje samego łożyska. Jej objawy to głównie złuszczenie płytki w formie blaszkowej.
- Grzybica paznokci dystroficzna – to zaawansowane stadium grzybicy paznokci, objęty jest cały paznokieć i występują wszystkie jej cechy – rogowacenie, zmiana koloru, łuszczenie, odstawanie paznokcia.
Grzybica paznokci – objawy
Grzybica paznokci to nie tylko sam wygląd zmiany. Objawy grzybicy to także pieczenie oraz swędzenie stóp. Płytka objęta grzybicą paznokcia staje się też twardsza, a jednocześnie krucha. Do konsekwencji grzybicy stóp należy także ból przy chodzeniu – z tego powodu grzybica paznokci rąk jest mniej uciążliwa. Może wystąpić także zapalenie wałów paznokciowych, co poza bolesnością, charakteryzuje się też ociepleniem miejsca i zaczerwienieniem. Pacjenci z grzybicą paznokci skarżą się również na nieprzyjemny zapach towarzyszący zmianom.
Wśród pierwszych objawów choroby zawsze występuje delikatna zmiana koloru bądź kształtu paznokcia, dlatego to właśnie wygląd należy do najważniejszych i najłatwiejszych do zaobserwowania przejawów zmiany chorobowej.
Grzybica paznokci – przyczyny
Dlaczego tak łatwo „łapiemy” grzybicę paznokci? Istnieje długa lista okoliczności, w których stajemy się wyjątkowo mocno narażeni na tę zmianę. Równie wiele można wymienić sytuacji, w których to sami wpadamy w pułapkę grzybicy paznokci. Dlatego poniżej przedstawiamy, czego należy unikać, a także wymieniamy schorzenia i okoliczności, które obniżają naszą naturalną odporność na grzybicę paznokci.
Jakie błędy mogą skutkować grzybicą paznokci? To między innymi:
- długotrwałe noszenie obuwia, które jest ciasne i nieoddychające lub używane;
- długotrwałe noszenie nieoddychających skarpetek;
- inna długotrwała podatność na wilgoć;
- bezpośredni kontakt z powierzchnią, po której obcy poruszają się boso (baseny, sauny, łaźnie publiczne oraz prysznice hotelowe);
- częste, nieleczone urazy mechaniczne w okolicy paznokcia;
- korzystanie usług w salonie kosmetycznym, który nie sterylizuje sprzętu;
- brak właściwej pielęgnacji paznokci.
W jakich okolicznościach rośnie podatność na grzybicę paznokci? Warto wyróżnić następujące schorzenia:
- cukrzyca,
- anemia,
- otyłość,
- niedoczynność tarczycy,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- zaburzenia układu odpornościowego,
- choroby skóry,
- zaburzenia hormonalne.
Nie bez znaczenia pozostaje też stosowanie:
- sterydów,
- antybiotyków,
- chemioterapii,
- cytostatyków.
Jeśli w rodzinie masz kogoś, kto padł ofiarą grzybicy paznokci, dla Ciebie ryzyko również rośnie. Ma też znaczenie ogólne osłabienie, a więc podatne są osoby chorowite oraz starsze. Leczenie grzybicy paznokci jest wymagające, dlatego, jeśli któreś z powyższych Cię dotyczy – koniecznie zadbaj o profilaktykę!
Grzybica paznokci – jak leczyć?
Leczenie grzybicy paznokci to konieczność. Nieleczona grzybica paznokci rozsiewa dalej infekcję grzybiczą, która nie tylko rozwija się jeszcze bardziej na Twoim paznokciu, ale również atakuje innych w Twoim otoczeniu. Zatem – jeżeli doskwiera Ci grzybica paznokci – leki są zawsze właściwym rozwiązaniem, nawet te bez recepty. W przypadku takich zmian, jak właśnie grzybica paznokci, leki doustne na receptę stosuje się dopiero w rozwiniętym stadium zmiany – na początku dobrze sprawdza się leczenie miejscowe.
Aby właściwie leczyć grzybicę paznokci, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Lekarz, dobierając właściwą metodę, bierze pod uwagę:
- rodzaj grzybów,
- stadium zaawansowania zmian,
- wpływ innych leków, np. na choroby przewlekłe.
Grzybica paznokci – preparaty
Zwykle leczenie grzybicy paznokci rozpoczyna się od preparatów miejscowych. To płyny, kremy, a przede wszystkim specjalne lakiery przeciwgrzybicze. Jeśli doskwiera Ci niewielka i powierzchowna grzybica paznokci, leki na receptę nie są koniecznością – prawdopodobnie środki bez recepty wystarczająco dobrze się sprawdzą.
Jeśli taka terapia zawodzi, należy skonsultować się z lekarzem. Najczęściej drugim preparatem okazuje się środek do stosowania miejscowego na receptę, leki doustne, zabieg laserowego usuwania grzybicy paznokci bądź terapia fotodynamiczna.
Grzybica paznokci, lek na receptę – co zawiera?
Substancje czynne, które można znaleźć w środkach przeznaczonych leczeniu grzybicy paznokci, to między innymi:
- cyklopiroks,
- amorolfina,
- bifonazol,
- terbinafina,
- itrakonazol,
- flukonazol.
Jeśli doskwiera nam uciążliwa grzybica paznokci, leczenie musi mieć najwyższą skuteczność – warto więc skonsultować się z lekarzem i poprosić o receptę. Nie bagatelizujmy tego nawet w przypadkach, kiedy nasz kontakt z lekarzem jest utrudniony. Wtedy świetnie sprawdzi się e-recepta – uzyskana u nas, na Recepty24, w parę minut – dzięki maksymalnie skróconej drodze do najlepszych specjalistów, bez czekania w kolejce.
Ile trwa leczenie płytki paznokciowej?
Leczenie grzybicy paznokci opiera się najczęściej na systematyczności. Cały proces jest powtarzalny, niezależnie od tego, czy stosuje się lakier, lek doustny, czy inne formy preparatów. Czas leczenia grzybicy paznokci to od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy. Wiele zależy od stanu zmiany na początku kuracji.
Terapia skojarzona, często wykorzystywana przy leczeniu grzybicy paznokcia, opiera się na jednoczesnym oczyszczaniu płytki i stosowaniu środków leczniczych (miejscowo). Całkowite wyleczenie następuje wtedy, gdy paznokcie zakażone grzybicą w pełni odrastają – kiedy na płytce paznokcia nie pozostała żadna zmiana. Średnio jej leczenie w takiej formie trwa ok. 10 miesięcy.
Leczenie grzybicy paznokci – zalecenia po wyleczeniu
Jeśli grzybica ma zaawansowane stadium, trudno się jej pozbyć. Jeżeli zajmuje całą powierzchnię, powoduje odkształcenie płytki paznokcia i ból, całkowite jej wyleczenie będzie wymagające, a nawrotom grzybicy paznokci może być trudno sprostać. Dlatego warto poznać i pilnować zaleceń po kuracji leczenia grzybicy paznokci.
Wdrożenie odpowiedniego leczenia to więc nie wszystko. Co robić, by uniknąć zakażenia po raz kolejny? Po całkowitym wyleczeniu pilnuj, aby:
- dbać o suchość stóp,
- nosić klapki na basenach, w łaźniach, saunach i hotelowych prysznicach,
- wybierać jedynie oddychające skarpetki i nie chodzić zbyt długo w butach,
- dbać o higienę i pielęgnację paznokci.
Pamiętaj jednak, że jeżeli kiedyś już doświadczyłeś/aś grzybicy paznokci, ryzyko zachorowania ponownie jest nieco wyższe.
Jak nie zachorować na grzybicę paznokci?
Leczenie miejscowe jest procesem długotrwałym i uciążliwym – niezależnie od tego, czy doskwiera nam grzybica paznokci u rąk, czy stóp. Zalecamy więc profilaktykę. Koniecznie należy zwracać uwagę na:
- odpowiednie obuwie i dobór materiału skarpet;
- maksymalne ograniczenie kontaktu (bosą stopą) z potencjalnie zainfekowanymi powierzchniami;
- delikatność i dokładność przy obcinaniu paznokci i innych metodach pielęgnacji stóp;
- sprawne osuszanie stóp po kąpieli/prysznicu.
FAQ:
- Jak objawia się grzybica paznokci?
Grzybicę najczęściej objawia pofałdowanie paznokcia, zmieniona barwa, pogrubienie i odkształcenie jego powierzchni. Do tego czasem występuje zaczerwienienie skóry wokół paznokcia, nieprzyjemny zapach oraz ból.
- Jak leczyć grzybicę paznokci?
Do leczenia wykorzystuje się preparat o działaniu grzybobójczym – lakier, maść, żel, lek doustny. Metody leczenia czasem przewidują także terapię laserem bądź kurację fotodynamiczną. Należy jednocześnie oczyszczać miejsce zmiany i dbać o dokładną higienę.
- Jakie przyczyny ma grzybica paznokci?
Przyczyny grzybicy to najczęściej bezpośredni kontakt ze źródłem zakażenia i długotrwała ekspozycja na wilgoć. Istnieje również wiele schorzeń, które pogarszają naturalną odporność na infekcję. To m.in. cukrzyca, choroby skóry, anemia, otyłość czy zaburzenia hormonalne.