Biały nalot na języku – przyczyny, objawy, zapobieganie

Resztki jedzenia i bakterie pojawiające się w jamie ustnej bardzo często przyczyniają się do powstania białego nalotu na języku. Niepokój powinien się pojawić w momencie, gdy nalot nie wystąpił na skutek zaniedbań higieny jamy ustnej, a zjawisku towarzyszą inne dolegliwości. Jakie są najczęstsze przyczyny i jak skutecznie usunąć biały nalot na języku? Odpowiadamy na pytania w poniższym artykule!

Biały nalot na języku – co to jest?

Zdrowy język człowieka ma różową, jasnoczerwoną lub bladoróżową barwę i jest lekko wilgotny. Dzięki wilgoci język stanowi doskonałe miejsce do rozwoju bakterii i innych niebezpiecznych drobnoustrojów, które zazwyczaj dostają się do naszej jamy ustnej poprzez pożywienie. Powierzchnia języka jest szorstka, a do tego jest powleczona błoną śluzową, którą z kolei pokrywają liczne brodawki językowe, zawierające m.in. kubki smakowe. Jeśli na powierzchni języka pojawia się biały nalot, nie powinniśmy od razu wpadać w niepokój, jednak jest to z pewnością sygnał alarmowy. Coraz większa liczba osób zauważa na swoim języku biały nalot, któremu dodatkowo towarzyszy nieprzyjemny zapach z ust.

Biały nalot na języku – najczęściej występujące przyczyny

Biały nalot na języku nie świadczy tylko o niebezpiecznym stanie chorobowym. Na samym początku należy wykluczyć najczęstsze przyczyny białego naloty, którymi są:

• Błędy higieniczne – najczęstszą przyczyną nalotu na języku jest niewłaściwa higiena jamy ustnej. Złe szczotkowanie i nitkowanie zębów spowoduje gromadzenie się bakterii w naszej jamie ustnej, przez co białe plamy na języku będą nieuniknione.
• Niedobór płynów w organizmie – nalot na języku jest oznaką świadczącą o domaganiu się przez nasz organizm większej ilości płynów. Oprócz pojawienia się na języku białego nalotu objawami odwodnienia mogą być: wzmożone pragnienie, suchość śluzówek jamy ustnej, brak apetytu. W przypadku pojawienia się pierwszego sygnału wskazującego na odwodnienie należy skonsultować się z lekarzem.
• Palenie papierosów – zmniejsza poziom tlenu w krwiobiegu, co powoduje problemy z dziąsłami i rozwój płytki bakteryjnej. Ona z kolei przyczynia się do powstania białego nalotu na języku. Dodatkowo nikotyna powoduje inne dolegliwości języka takie jak uczucie pieczenia, palenia, czy nadmierną suchość.
• Nadużywanie alkoholu – alkohol ma działanie moczopędne, tym samym powodując mniejszą produkcję śliny i wysuszenie ust.

Biały nalot na języku a schorzenia

Jeśli wykluczyliśmy powyższe możliwe skutki nalotu, a jego barwa staje się coraz bardziej intensywna, powinniśmy poważnie zainteresować się stanem naszego zdrowia. Biały nalot na języku może być objawem znacznie poważniejszym. Przyczyną takiego stanu w jamie ustnej może być wiele schorzeń:

• Język geograficzny – łagodny stan zapalny języka, który dotyczy jego górnej i bocznej powierzchni. Jeśli nagle pojawią się charakterystyczny biały nalot lub plamki w różnych odcieniach, może to wskazywać na stan zapalny błony śluzowej. Język geograficzny może być również kwestią dziedziczną. Towarzyszącym objawem może być pieczenie języka w czasie spożywania gorących i kwaśnych potraw lub powiększenie brodawek.
• Grzybica jamy ustnej – jest jedną najczęściej występujących chorób błon śluzowych spowodowanym drożdżakami z rodziny Candida. Nieleczona może doprowadzić do zakażenia całego organizmu. Infekcja grzybicza powoduje powstanie białych plamek na języku lub całego włochatego języka. Pleśniawki w jamie ustnej, oprócz zakażenia grzybiczego, mogą być skutkiem stosowania antybiotyków, ponieważ zmniejszają ilość pożytecznych bakterii, a namnażają te szkodliwe.
• Leukoplakia – powoduje powstanie białych plam na języku, dziąsłach i wewnętrznej stronie policzków. Najczęstszą przyczyną choroby jest palenie tytoniu, zakażenie grzybicze, wirusowe lub niedobór witaminy A i żelaza. W przypadku pojawienia się na śluzówce jamy ustnej niepokojących objawów należy skonsultować się jak najszybciej z lekarzem, ponieważ nieleczona leukoplakia stwarza ryzyko wystąpienia nowotworu jamy ustnej.
• Liszaj płaski jamy ustnej – najczęściej zajmuje skórę i błony śluzowe. Zmiana najczęściej pojawia się także na paznokciach, narządach płciowych i odbycie. To właśnie liszaj występujący na błonie śluzowej jamy ustnej uchodzi za najgroźniejszą formę liszaja płaskiego. Może być nawet przyczyną rozwoju nowotworu jamy ustnej. Charakteryzuje się zmianami przypominającymi siateczkę o białym zabarwieniu, która umiejscawia się najczęściej na polikach i bokach języka.
• Rak płaskonabłonkowy – najczęściej rozwija się na skórze, w jamie ustnej, przełyku, płucach lub szyjce macicy. Jest jednym z najczęściej rozpoznawanych nowotworów złośliwych. Objawia się poprzez wystąpienie białych zmian na śluzówkach jamy ustnej, naciekami lub owrzodzeniem na śluzówce, a także silnymi bólami w trakcie spożywania posiłku.

Co oznacza biały nalot na języku u małych dzieci?

Biały nalot na języku występuje nie tylko u dorosłych, ale również u dzieci. Często jest to spowodowane niedopilnowaniem prawidłowej higieny jamy ustnej. W zaistniałej sytuacji powinniśmy przypilnować swoje dzieci i razem z nimi wykonywać prawidłową higienę jamy ustnej lub poinstruować najmłodszych członków rodziny, jak dokładnie należy myć jamę ustną, nie pomijając przy tym czyszczenia języka. Nieświeży oddech, próchnica i nalot na języku nie będą zmartwieniem naszych dzieci, jeśli tylko pomożemy zadbać o ich prawidłową higienę jamy ustnej.

Pojawienie się białego nalotu u niemowląt karmionych piersią także jest możliwe. W większości przypadków nie ma powodu do zmartwień, ponieważ biały osad jest pozostałością ze spożywanego wcześniej mleka. Niestety w niektórych przypadkach biały język może być objawem pleśniawek. Do zakażenia najczęściej dochodzi poprzez wcześniej wspomniane karmienie piersią lub butelką. Odpowiedzialne za zachorowanie grzyby mogą znajdować się na skórze matki.

Patogeny są zagrożeniem dla małych dzieci, u których układ immunologiczny dopiero się kształtuje. U niemowląt z silnym systemem odpornościowym nie wystąpią żadne dodatkowe objawy choroby. Aby zakażenia grzybicze nie dosięgły naszego dziecka, należy regularnie dezynfekować butelkę oraz dbać o higienę piersi.

Przyczyny powstawania nalotu u dorosłych

Biały nalot na języku w przypadku dorosłych jest znacznie szerszym problemem, ponieważ istnieje szereg powodów, przez które pojawił się w naszej jamie ustnej. Coraz częściej spotykaną przyczyną powstawania nalotu jest spożywanie zbyt dużej ilości herbaty, kawy, a także tytoniu. Nieprawidłowa higiena jamy ustnej równie często jest skutkiem białego nalotu na języku.

W poważniejszych przypadkach biały język może być jednym z objawów przewlekłych chorób takich jak cukrzyca, kiła lub zakażenie wirusem HIV. Ból gardła w połączeniu z białym nalotem może natomiast świadczyć o anginie, a nawet przeroście migdałka gardłowego.

Usunięcie białego nalotu na języku – domowe sposoby

Jeśli biały nalot na języku nie jest skutkiem przewlekłych schorzeń, usunięcie go domowymi metodami będzie stosunkowo proste. Zioła i rośliny lecznicze są w tym przypadku najprostszą metodą, ponieważ u większości osób są dostępne na co dzień w domu.

Gryzienie czosnku zwalcza osad i zapobiega nawrotowi. Jeśli nie przepadamy za zapachem lub smakiem czosnku, chorobowo zmieniony język możemy posmarować pastą z kurkumy. Ma ona właściwości antybakteryjne, dlatego z łatwością usunie nagromadzone na języku bakterie. Dużo osób decyduje się również na użycie olejków m.in. z drzewa herbacianego, kokosu lub oregano. Warto przepłukać jamę ustną szałwią i rumiankiem – zioła zadziałają przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo.

Jedną z przyczyn pojawienia się dolegliwości może być niedostateczne nawodnienie organizmu, dlatego, aby zwalczyć biały nalot na języku należy pić co najmniej 2 litry wody dziennie. Nie zapominajmy, że prawidłowa higiena jamy ustnej to podstawa. Oprócz mycia zębów nie pomijaj czyszczenia języka.

Biały nalot na języku – zapobieganie

Oprócz wspomnianego czyszczenia zębów należy wyszczotkować pozostałe części jamy ustnej. Kolistymi ruchami oczyśćmy wewnętrzną część policzków i dziąseł, a po szczotkowaniu używajmy płynu do płukania jamy ustnej. Unikajmy jednak płynów z chlorheksydyną i wodą utlenioną, ponieważ one również mogą spowodować biały nalot na języku. Warto ograniczyć spożywanie mocnej herbaty, kawy, a przy tym powinno się zrezygnować z palenia papierosów.

Niewystarczająca higiena jamy ustnej jest najczęstszą przyczyną wystąpienia białego nalotu na języku. Dlatego najważniejszy krok, to zadbanie o higienę jamy ustnej. Najlepiej myć zęby po każdym posiłku, jeśli nie jest to jednak możliwe, wystarczy przepłukać jamę ustną odpowiednim płynem. W ten sposób pozbędziemy się resztek jedzenia spomiędzy zębów, które stanowiły pożywkę dla bakterii.

Aby uniknąć wystąpienia białego nalotu, warto zadbać o prawidłową dietę i styl życia. Nadmiarowi nalotu sprzyja spożywanie zbyt dużej ilości cukru, przetworzonej żywności, a także pojawienie się niedoborów żywieniowych. Postaw na dania bogate w warzywa, owoce, nabiał, ryby oraz produkty pełnoziarniste, dobrej jakości oleje i orzechy. Odpowiednia dieta pomoże zredukować nadmiar toksyn w organizmie, poprawi ogólny stan zdrowia, samopoczucie, a przy tym zapobiegnie powstawaniu białego nalotu na języku.

Biały nalot na języku – podsumowanie

Przyczyny powstawania białego nalotu na języku są zróżnicowane, przez co nie można samodzielnie postawić prawidłowej diagnozy. Biały nalot na języku może towarzyszyć stanom zapalnym jamy ustnej, chorobom wątroby, a nawet być skutkiem choroby nerek. W niektórych przypadkach zdarza się, że refluks żołądka, choroba przenoszona drogą płciową, zapalenie lub języka spowodowały zmiany na naszym języku.

Jednak znacznie częściej przyczynami białego nalotu są niegroźne objawy np. niedobory witamin lub osłabienie odporności. Należy pamiętać, że biały nalot na języku pojawia się przez rozmaite czynniki, dlatego po jego pojawieniu się najlepiej skonsultować stan naszego zdrowia z lekarzem, który postawi właściwą diagnozę.

FAQ:

1. Czy biały język jest skutkiem niedoboru płynów?Biały język może być przyczyną odwodnienia. Nalot na języku jest sygnałem świadczącym o początkach odwodnienia. Stosowanie płynów jest niezwykle ważne, aby nie powodować osłabienia organizmu lub poważniejszych uszczerbków na zdrowiu, dlatego dostarczaj organizmowi przynajmniej 2 litry wody dziennie.
2. Od czego biały nalot na języku?W większości przypadków nalot na języku jest skutkiem nieprawidłowej higieny jamy ustnej. Oprócz tego, problemy z białym nalotem mogą się pojawić u osób palących papierosy, nadużywających kawę, herbatę, czy spożywających barwiące przyprawy.
3. Jak wyglądają pleśniawki u dzieci?Pleśniawki pojawiają się jako nalot na języku, podniebieniu, dziąsłach, a nawet gardle. Najczęściej są to pojedyncze kremowo-białawe plamki, ale mogą pokryć całą powierzchnię jamy ustnej dziecka. Choroba nie jest groźna, ale wymaga wizyty u lekarza.